Πανάδες, δυσχρωμίες και ηλιοέκθεση

Συχνά ανατρέχουμε στις φωτογραφίες των καλοκαιρινών διακοπών και αναπολούμε τις ευχάριστες αναμνήσεις. Έτσι και το δέρμα μας διατηρεί την ανάμνηση της καλοκαιρινής ηλιοέκθεσης διατηρώντας το μαύρισμα για ακόμη 4-8 εβδομάδες. Ένα μαύρισμα που αν έχει γίνει σωστά, με σταδιακή ηλιοέκθεση, χρήση αντιηλιακού και αποφυγή των μεσημεριανών ωρών και εγκαυμάτων, αποτελεί μια φυσιολογική και υγιή απόκριση του δέρματός μας στην ηλιακή ακτινοβολία. Συχνά όμως παραμένουν στο δέρμα μας και αισθητικά ενοχλητικά σημάδια, τα οποία δεν εξαφανίζονται μαζί με το μαύρισμα, οι λεγόμενες δυχρωμίες και πανάδες. 

Τι είναι οι δυσχρωμίες και οι πανάδες

Ρωτήσαμε τον δερματολόγο Ανδρέα Μερκουρέα, υπεύθυνο του σύγχρονου δερματολογικού ιατρείου Dermatologicum. Σύμφωνα με τον ιατρό οι δυσχρωμίες και οι πανάδες ανήκουν στις υπερμελαγχρώσεις του δέρματος. Υπό συγκεκριμένες συνθήκες, όπως έντονη ηλιοέκθεση, ορμονικοί παράγοντες, φάρμακα, φλεγμονές κλπ. το δέρμα μας δύναται να δημιουργήσει και εναποθέσει παραπάνω χρωστική (μελανίνη) στα κύτταρα. Αυτές οι συγκεντρωμένες εναποθέσεις χρωστικής είναι ορατές σαν καφέ κηλίδες στο δέρμα μας, οι λεγόμενες δυσχρωμίες. Στις πανάδες έχουμε συνήθως μια υπερδιέγερση των μελανινοκυττάρων (κύτταρα που παράγουν την χρωστική του δέρματος) σε εντοπισμένες περιοχές του δέρματος, που ενεργοποιούνται με την ηλιοέκθεση. Έτσι ασθενείς με πανάδες παρατηρούν εμφάνιση των πανάδων τους τους ηλιόλουστους μήνες του χρόνου και εξαφάνιση τους χειμερινούς μήνες. Ακόμη υπάρχουν οι μεταφλεγμονώδεις υπερμελαγχρώσεις, δηλαδή καφέ κηλίδες του δέρματος σε σημεία μιας φλεγμονής ή ενός τραύματος του δέρματος που κατά την επούλωση δέχθηκε έντονη ηλιοέκθεση. Τέλος οφείλουν να αναφερθούν και οι δυσχρωμίες της κύησης (μέλασμα ή χλόασμα) που παρατηρούνται κατά / μετά την κύηση ή λήψη ορμονοθεραπειών (π.χ. αντισυλληπτικά) και οφείλονται στην ορμονική ενεργοποίηση των μελανινοκυττάρων.

Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω τις δυσχρωμίες μου

Όπως και στα περισσότερα προβλήματα σημαντικό ρόλο παίζει η πρόληψη. Η σωστή χρήση αντιηλιακού, η αποφυγή της έντονης ή πολύωρης ηλιοέκθεσης και η αποφυγή ηλιοέκθεσης τραυματισμών του δέρματος (τραύματα, σπυράκια ακμής κλπ) είναι απλοί βασικοί κανόνες που μπορούν να προστατέψουν αποτελεσματικά το δέρμα μας από τις δυσχρωμίες. Αν όμως έχουν ήδη εμφανιστεί οι αισθητικά ενοχλητικές καφέ κηλίδες, πώς μπορώ να τις αντιμετωπίσω; Βασικός πυλώνας της θεραπείας είναι η καθημερινή χρήση υψηλής αντιηλιακής προστασίας (SPF 50). Η καθημερινή χρήση αντιηλιακού εμποδίζει την περαιτέρω σύνθεση χρωστικής στο δέρμα, οπότε σε συνδυασμό με την φυσική ανανέωση των κυττάρων του δέρματος, οι δυσχρωμίες θα εξασθενίσουν με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο μπορεί να χρειαστούν ως και 2-3 χρόνια μέχρι να εξαφανιστούν τελείως! Σπιτικά γιατροσόφια όπως η απολέπιση (peeling) με διαλύματα χυμού λεμονιού μπορούν να επιταχύνουν με αρκετή επιτυχία την ανανέωση του δέρματος.

Οι σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές στη θεραπεία των δυσχρωμιών και των πανάδων 

Η σύγχρονη αισθητική δερματολογία προσφέρει πλέον ολοκληρωμένες και αποδοτικές λύσεις στη θεραπεία των δυσχρωμιών και των πανάδων. Όπως εξηγεί ο κ. Μερκουρέας, πρώτο βήμα είναι η εξέταση των δυσχρωμιών από τον δερματολόγο με τη χρήση δερματοσκοπίου για να διαπιστωθεί ότι όντως πρόκειται για υπερμελαγχρώσεις του δέρματος και να αποκλειστούν πιθανότητες κακοήθειας. Αυτό μπορεί να γίνει και στα πλαίσια της ετήσιας χαρτογράφησης σπίλων, που συνιστούν οι δερματολόγοι ως εξέταση πρόληψης του καρκίνου του δέρματος. Από εκεί και πέρα μεμονωμένες πανάδες μπορούν να αντιμετωπιστούν επιτυχώς είτε με ειδικά δερμοκαλλυντικά σκευάσματα είτε με λίγες συνεδρίες χημικού peeling για πιο φυσικό και ομοιόμορφο αποτέλεσμα. . Ωστόσο επειδή οι δυσχρωμίες συχνά είναι εκτεταμένες προτείνεται η αντιμετώπιση με σύγχρονη τεχνολογία laser.

Peeling με οξέα φρούτων (γλυκολικό οξύ, AHA)

Ήπιες δυσχρωμίες αντιμετωπίζονται πλήρως με 3-6 συνεδρίες peeling με οξέα φρούτων (γλυκολικό οξύ). Το γλυκολικό οξύ, η πιο light εκδοχή του χημικού peeling επιταχύνει την φυσική απολέπιση των επιφανειακών στιβάδων του δέρματος, αφαιρόντας τα δερματικά κύτταρα με την χρωστική. Παράλληλα αντιμετωπίζει ευεργετικά και άλλες πιθανόν συνυπάρχουσες παθήσεις του δέρματος, όπως η λιπαρότητα και η ακμή. Η απολέπιση είναι ήπια οπότε δεν απαιτείται χρόνος αποθεραπείας μετά την κάθε συνεδρία, παρατηρείται μόνο μια ήπια ερυθρότητα και λεπτό λέπι για 1-2 ημέρες. Έτσι από την επόμενη κιόλας μέρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ενυδατικές κρέμες ή/και make up. Οι συνεδρίες πραγματοποιούνται κάθε 2-3 εβδομάδες. Για προφανείς λόγους η θεραπεία πραγματοποιείται υπό ευλαβική χρήση καθημερινής αντιηλιακής προστασίας και κατά τους χειμερινούς μήνες (ιδανικά από τέλη Οκτωβρίου έως μέσα Μαίου για το γεωγραφικό πλάτος της χώρας μας). 

Peeling με τριχλωροξικό οξύ (TCA) 

Βαθιές και σκούρες δυχρωμίες απαιτούν πιο εντατικές θεραπείες, με αποτελεσματικότερη την θεραπεία peeling με τριχλωροξικό οξύ (TCA). Σε αυτή τη θεραπεία προκαλείται ανανέωση των περισσότερων στιβάδων του δέρματος, οπότε τα αποτελέσματα είναι ταχύτερα, αλλά απαιτείται χρόνος αποθεραπείας. Περίπου για 10 ημέρες μετά την συνεδρία παρατηρείται έντονη απολέπιση του δέρματος και επιβάλλεται η χρήση αναπλαστικών δερμοκαλλυντικών. Λόγω της ισχυρής δράσης επιφανειακές δυσχρωμίες θα εξαφανιστούν από την πρώτη συνεδρία, ενώ οι πιο βαθιές απαιτούν 3-4 συνεδρίες, οι οποίες πραγματοποιούνται κάθε 3 εβδομάδες. Η θεραπεία πραγματοποιείται όπως και στο peeling με γλυκολικό οξύ υπό καθημερινή αντιηλιακή προστασία και κατά τους χειμερινούς μήνες.

Αφαίρεση δυσχρωμιών με laser 

Η πλέον σύγχρονη μέθοδος αντιμετώπισης δυσχρωμιών και πανάδων είναι η θεραπεία με εξειδικευμένο μηχάνημα laser. Οι περιοχές με τις δυσχρωμίες σαρώνονται με το laser, το οποίο εξαχνώνει τις επιφανειακές στιβάδες του δέρματος με την χρωστική (μελανίνη). Η θεραπεία είναι ανώδυνη, μιας και χρησιμοποιείται αναισθητική κρέμα. Τις επόμενες δύο εβδομάδες με χρήση αναπλαστικής κρέμας και αντιηλιακού αναγεννάται το δέρμα στις θεραπευμένες περιοχές. Συνήθως απαιτούνται 1-2 συνεδρίες για την πλήρη κάθαρση όλων των δυσχρωμιών. Η θεραπεία πραγματοποιείται υπό καθημερινή αντιηλιακή προστασία και ιδανικά κατά τους χειμερινούς μήνες. Αποτελεί την πλέον γρήγορη, αποτελεσματική και ανώδυνη μέθοδο αντιμετώπισης δυσχρωμιών, πανάδων και κηλίδων του δέρματος.

Επισκεφτείτε το δερματολογικό ιατρείο Dermatologicum και ενημερωθείτε για την δική σας εξατομικευμένη θεραπεία αντιμετώπισης των δυσχρωμιών, πανάδων ή κηλίδων!